Страницы

ՀՀ ԿԳՆ ԳՅՈՒՄՐՈՒ No 3 ԱՎԱԳ ԴՊՐՈՑ ՊՈԱԿ-ի ՊԱՇՏՈՆԱԿԱՆ ԿԱՅՔ: Մեր հասցեն՝ ՀԱՅԱՍՏԱՆ. ք. ԳՅՈՒՄՐԻ. փող. ԹՈՒՄԱՆՅԱՆ 85: Հեռ. +374/312/5.18.63.:   «Բոլորն ուզում են իրենց երեխաներին թողնել լավ աշխարհ, իսկ ես աշխարհին ուզում եմ թողնել լավ երեխաներ» ԿԱՐԼՈՍ ՍԼԻՄ ԷԼՈՒ  

26.09.2013

«Լիզբոնի իմ ընկերները». գրքույկից մինչեւ գեղարվեստական ֆիլմ


1983 թվական, հուլիսի 27, Պորտուգալիա, Լիսաբոն, թուրքական դեսպանատուն, լիսաբոնյան հնգյակի`աշխարհի հայացքը հայ դատին ուղղելու հստակ նպատակ, արդյուքնում` նահատակություն` մահ իմացյալ անմահություն սկզբունքով:
83-ի հայտնի դեպքերից 30 տարի տարի Գյումրիում եւ Հայաստանում, հիմա նաեւ նրա սահմաններից դուրս լիսաբոնյան հնգյակի մասին նորից խոսում են` տասնամյաների հեռվից առավել մեծ խոնարհումով գնահատելով հայրենիք չտեսած հայրենասերների չկրկնված արարքը: Վաչե Տաղլյան, Սեդրակ Աճեմյան, Սիմոն Յահնիյան, Արա Քըրճըլյան, Սարգիս Աբրահամյան. խենթ երիտասարդների կենսագրությունները, Լիսոբոնի գործողության անցքերը` դեսպանատան շենքի պայթյունից մինչեւ բուրջ Համուդի Քառասնից մանկանց եկեղեցի Արա Նախշքարյանի հեղինակած` «Լիզբոնի իմ ընկերները» գրքում են: Շնորհանդեսից, բազմաթիվ քննարկումներից ու միջոցառումներից հետո` գիրքը դարձյալ օրվա հերոս էր` սեպտեմբերի 19-ին Գյումրու թիվ 3 ավագ դպրոցում կազմակերպված հուշ-ցերեկույթի առիթով` նվիրված Լիզբոնի նահատակների 30-ամյա տարելիցին:
-Գիրքն իր ձեռքում վերցրած յուրաքանչյուր մարդ կհասկանա, որ Լիզբոնի իմ ընկերները նաեւ իր ընկերներն են: 3000 օրինակ տպագրվել է գրքույկից, դեռ շարունակվում է հանգանակությունը, մտադրություն ունեմ դեկտեմբերի 31-ին ազդարարել միջոցառման ավարտը:
Գիրքը տարածվում է անվճար եւ աշխարհի 17-18 պետություններում գիրքն արդեն հասանելի է, -պատմում է հեղինակ Արա Նախշքարյանը
-Մեկ գդալ մածունը, եթե օգտագործենք որպես մակարդ, մենք կըրնանք մեծ կաթսա մը մածուն ունենալ: Դուք ընդունեք ձեզ որպես այդ մեկ գդալ մակարդները, -իր խոսքն հավաքվածներին ուղղեց նահատակ երիտասարդներից` Սիմոն Յահնիյանի եղբայրը` Զարեհ Յահնիյանը, -30 տարի առաջ օրը մենք ընտանիքներով շատ շփոթ վիճակի մեջ էինք: Տուները հինգ հերոսներու, վերածված էին մեղվափեթակներու, սգակիրներ էին հավաքված, բայց սգակիր բառը ճիշտ չէ այս պարագային, կուգային ոչ թե սգալու, ցավակցություն հայտնելու, այլ նույնիսկ շնորհավորելու: Այդ երիտասարդներուն նահատակությունը նաեւ մեզ այդ ուժը տվավ, որ դիմակայենք այդ ահավոր ցավին, -նշեց Զարեհ Յահնիյանն ու պատգամեց լավ ըմբռնել Լիզբոնի դասը: 
Փաստագրական կադրերով ու հայտնի դեպքերից օրեր առաջ տղաների` տեսախցիկի առջեւ արված մեկնաբանություններով Արա Նաշխքարյանը նաեւ գրքույկին համանուն ֆիլմ է պատրաստել: Նույն նյութով ու արդեն նաեւ Բեյրութից բերված կադրերով նոր ֆիլմի մասին է մտածում նաեւ ռեժիսոր Սամվել Թադեւոսյանը: Պատմում է` Բեյրութում եղել է տղաների նահատակության հուլիսյան տարելիցի օրը, երբ աշխարհի բոլոր ծեգերից բարոյական նորմերը գիտակցող հայերն հավաքվել են Բուրջ Համուդի գերեզմանոցում: Հայության հպարտության տոնին մասնակցած ռեժիսորը ցավով է նկատել, որ Սողոմոն Թեհլերյանին վերահաստատած երիտասադներին իրենց խոնարհումը օրենքով պետք է, բայց չէին տարել Հայաստանի բարձրաստիճան պաշտոնյաները: Տպավորություններից սցենարիստ ռեժիսորը նաեւ հոդված է գրել` «Ես տեսա ձեզ, տղերք» վերնագրով, որը շուտով լույս կտեսնի: 
-Լիզբոնի հինգը արեցին մի ամբողջ հանրապետության գործ, բայց այդ հինգի մասին հայրենիքում չգիտեին, գուցե հիմա էլ չգիտեն: Մենք չենք կարող մեղադրել հայ մարդուն այդ չիմացության համար, այսօր խոսում ենք, կաթողիկոսի կոնդակով պատարագ մատուցում, մյուս օրը գուցե խաչքար, հուշարձան կանգնեցնենք տղաների հիշատակին: Ես իրենց գերեզմանի մոտ չէի կարողանում խոսել: Պապանձվել էի,-պատմում է ռեժիսորն ու հույս հայտնում` մինչեւ ցեղասպանության 100- ամյակը մաքրել Լիզբոնի 30 տարվա փոշին ու տղաների մասին պատմել` նաեւ կտավային գեղարվեստական ֆիլմի միջոցով:
«ՇՐՋԱՊԱՏ» շաբաթաթերթ
24. սեպտեմբեր 2013թ. No 37/479/
Լիլիթ Թովմասյան

Комментариев нет:

Отправить комментарий

ԷՋԵՐ

Blogger Widgets